Categoriearchief: Publicaties

2020 – Messiasverwachting in boek Jesaja

Een video over de Messiasverwachting in het boek Jesaja, en daarbij de betekenis van de profetieën voor Israël.

De lezing betreft de belofte van kinderen die geboren zullen worden (Jes. 7-11) en de betekenis van de Knecht van JHWH. Van belang zijn de tweevoudige roeping ten opzichte van Israël en de volken (Jes. 42:6; 49:6), de lijdende Knecht en ook de boodschapper die met de Geest vervuld is (Jes. 61). Hoe komt het dat de Joodse uitleg van de lijdende Knecht gewijzigd is in de middeleeuwen?

Opname 20 oktober in Nijkerk: https://www.youtube.com/watch?v=lv6GHpkcmlo

 

2020 – Spreekt Paulus zichzelf tegen

Een video over de vraag of Paulus zichzelf tegenspreekt in woord en gedrag. Hij verwerpt bepaalde Joodse (judaïstische) invloeden in de brief aan de Galaten, maar hij houdt zichzelf aan Joodse gewoonten. Dat blijkt in het boek Handelingen: besnijdenis van Timotheüs, het afleggen van geloften, zelfs het meedoen met de offerdienst in de tempel.
Is er tegenstrijdigheid of passen de benaderingen bij elkaar?

Opname 17 juni 2020 in Nijkerk: https://www.youtube.com/watch?v=S-6TZDXMeNw

 

2008 – Schriftgezag en exegese van het Oude Testament

M.J. Paul, ‘Schriftgezag en exegese van het Oude Testament’

In J. Hoek (red.), Sola Scriptura. De actualiteit van de gereformeerde visie op de Schrift.
Serie THGB, deel 1. Uitg. Groen te Heerenveen, 208, pag. 35-57 en 198-200 (eindnoten).

In deze bijdrage wil ik enige vragen rond het schriftgezag en de exegese van het Oude Testament behandelen aan de hand van een concreet voorbeeld. De drie hoofdstukken in het boek 2 Koningen over Hizkia bieden heel wat aanknopingspunten om belangrijke kwesties te illustreren. Daarbij is het de bedoeling het eigene van een orthodoxe manier van exegetiseren te laten zien tegenover enerzijds een historisch-kritische of puur literaire benadering en tegenover anderzijds een naïef lezen ‘op het eerste gezicht’.

Schriftgezag en exegese van het Oude Testament – 2008

2013 – Profetisch licht bij Jesaja

In J. Hoek (red.), Profetisch licht. Toekomst voor Israël en de kerk. Serie THGB, deel 6. Uitg. Groen te Heerenveen, 2013, pag. 20-47 en 204-207 (eindnoten).

De oudtestamentische profetieën over de toekomst van Israël worden op veel verschillende manieren uitgelegd. De kanttekeningen van de Statenvertaling betrekken de heilsbeloften vooral op de christelijke kerk. In de loop der eeuwen is van verschillende kanten daartegen bezwaar gerezen. In dit hoofdstuk komen de belangrijkste leeswijzen aan de orde, waarbij de nadruk ligt op de profetieën uit Jesaja. Om de samenhang van die profetieën te verduidelijken, staan wij eerst stil bij het karakter en de opbouw van het boek Jesaja. Daarna komen allerlei aspecten van de profetieën aan de beurt. Dit wordt gevolgd door aanduidingen van de interpretaties van de profetieën in het Jodendom, de kring van Messias belijdende Joden, de Vroegchristelijke kerk en het Nieuwe Testament.

Profetisch-licht-bij-Jesaja-2013Download

2012 – Overleven als vreemdelingen in een tijd van ballingschap

In J. Hoek (red.), Vreemde wereldburgers. Christenen onderweg in de wereld. Serie THGB, deel 5. Uitg. Groen te Heerenveen, 2012, pag. 44-73 en 195-197 (eindnoten).

Als het gaat over het leven als minderheid in een andersdenkende omgeving, kunnen wij te in het Oude Testament rade gaan bij de aartsvaders, die vreemdeling waren in Kanaän en het volk Israël in Egypte. Er zijn ook tijden geweest dat Godvrezende personen in Israël zich een kleine minderheid gevoeld hebben. In dit hoofdstuk is gekozen voor een latere periode: die van de ballingschap. De ballingschap heeft de notie van ‘verdreven uit het beloofde land Kanaän’, en ook van straf vanwege ongehoorzaamheid (Deut. 28; 30:1-10; 2 Kon. 17:7-23). Daardoor zijn de ballingen niet in staat bij de stromen van Babel een lied van Sion te zingen (Ps. 137) en is er de hunkering van terugkeer, op grond van Gods beloften. In deze periode leefden Ezechiël, Daniël, Ezra, Nehemia en Esther. Zij bevonden zich te midden van een andersdenkende meerderheid, wat veel moeilijker is dan het leven in een theocratisch geregeerd land.

Daarna bezien we kort de latere eeuwen, in de periode tussen het Oude en Nieuwe Testament, de zogenaamde ‘intertestamentaire periode’. De Joden in de provincie Jehud en elders (in de diaspora of verstrooiing) kwamen voor indringende vragen te staan of men zich zou aanpassen aan de overheersende cultuur of zich daartegen zou verzetten.

Aan het slot van dit hoofdstuk bijdrage volgt dan nog een overzicht met kenmerken van de ‘minderheidsliteratuur’ in de Bijbel, om op het spoor te komen waarom deze verhalen opgenomen zijn. Het geheel wordt afgesloten met enige conclusies en aandachtspunten voor onze situatie.

Overleven-als-vreeemdelingen-in-een-tijd-van-ballingschap-2012Download

2018: Oral tradition

‘Oral tradition in the Old Testament and Judaism’

In Hans Burger, Arnold Huijgen and Eric Peels (eds), Sola Scriptura. Biblical and Theological Perspectives on Scripture, Authority, and Hermeneutics.

Studies in Reformed Theology 32.

Leiden: Brill, 2018. Pages 123-136.

The term ‘sola scriptura’ refers to the written text of the Bible. In this article, I treat certain indications that God has revealed more than just what has been written down in the text of the Bible by asking: What is the meaning of the oral tradition in ancient times? Does the oral tradition have significance for our view of sola scriptura as principle?
Gaining answers requires considering the following subjects: the Book of Genesis, several laws in Exodus and Deuteronomy, the relationship between oral and written traditions as found in antiquity, in the rabbinic traditions, and in the New Testament. After treating these subjects, I give some general considerations.

Paul-Oral-Tradition-in-OT-and-Judaism-2018Download

2020 – Struikelblokken

Het Oude Testament is lange tijd geleden geschreven in een andere cultuur. Dat levert allerlei vragen op. Wisten de Israëlieten wel van een leven na de dood? Wat kunnen wij met de wetten die voor het leven in Kanaän bedoeld waren? Wie is met de Knecht in het boek Jesaja bedoeld?

Niet alleen christenen hebben vragen bij de uitleg, ook kritische buitenstaanders bevragen ons. Waarom bevat het Oude Testament zoveel passages met geweld? En kloppen de beschreven gebeurtenissen wel? Het is toch onmogelijk dat een volk van meer dan twee miljoen mensen door de woestijn zwierf? De stad Jericho was volgens de archeologen toch al verwoest voordat het volk Israël daar arriveerde?

Dit boek behandelt veertig vragen, verdeeld in zes categorieën:

Deel 1: Vragen over Bijbelboeken
1. Heeft Mozes de eerste vijf Bijbelboeken geschreven of stammen ze uit later tijd?
2. Uit welke tijd stamt het boek Job en is het historisch?
3. Is het boek Prediker een pessimistisch boek zonder hoop?
4. Zijn er drie Jesaja’s geweest die het Bijbelboek schreven?
5. Is het boek Daniël een profetie achteraf uit de tijd van de Makkabeeën?

Deel 2: Historische en archeologische vragen
6. Welk zondvloedverhaal is waar?
7. Waren er al kamelen in de tijd van Abraham?
8. Wie was Melchizedek?
9. Zijn er bewijzen gevonden dat de Israëlieten in Egypte leefden?
10. Waar lag de berg Sinai?
11. Wat is bekend over verbondssluitingen in de oudheid?
12. Was de tabernakel een verzonnen model van de tempel?
13. Was het volk Israël te groot voor de tocht door de woestijn?
14. Was Jericho al een ruïne in de tijd van Jozua?
15. Heeft David Goliath verslagen?
16. Waar zijn de tien stammen gebleven?

Deel 3: Godsdienstige vragen
17. Waarom hoefden de vrouwen en kinderen niet naar de tempel te gaan?
18. Hoe was de positie van vrouwen in het gezinsleven?
19. Waarom ligt er zoveel nadruk op zegen en vloek?
20. Hoe zag de muzikale eredienst in de tempel er uit?
21. Geloofden de Israëlieten in een leven na de dood?
22. Hoe zagen de Israëlieten ziekte en genezing?
23. Wat betekenen de woorden ziel, geest en lichaam?
24. Hoe ontwikkelde de Messiasverwachting zich?
25. Wie is de Knecht des HEEREN volgens joden en christenen?
26. Wat houdt het nieuwe verbond in?

Deel 4: Ethische vragen
27. Gaf God wetten die niet goed waren (Ezech. 20:25-26)?
28. Waarom mochten de Israëlieten de Kanaänieten uitroeien?
29. Is het Oude Testament een wreed boek? (‘Oog om oog’ en de Bergrede)
30. Mogen mensen elkaar het kwade toewensen (zgn. vloekpsalmen)?

Deel 5: Actualiteit voor ons
31. Wat betekenen de scheppingsverhalen voor ons?
32. Wat kunnen wij nu nog met de wetten van Mozes?
33. Geldt Israëls omgang met vreemdelingen ook voor ons?
34. Wat betekenen het sabbatsjaar en het jubeljaar voor ons?
35. Wat betekenen de profetieën over de toekomst van Israël voor ons?
36. Wat hebben wij aan het Oude Testament? Is het NT niet genoeg?

Deel 6: Tekstoverlevering van het Oude Testament
37. Hoe betrouwbaar is de Hebreeuwse tekst?
38. Wat is de waarde van de Griekse Septuaginta?
39. Wat is de betekenis van de Dode Zeerollen?
40. Mochten latere schrijvers teksten wijzigen?

https://www.debanier.nl/struikelblokken
Uitg. De Banier te Apeldoorn 2020, 297 pagina’s, prijs € 16,95.
ISBN 978 90 8718 2854
Derde druk 2021

2019: En God zag dat het goed was – boekpresentatie

Tekst van de bijbelstheologische evaluatie, uitgesproken bij de boekpresentatie van William den Boer, René Fransen en Rik Peels (red.), En God zag dat het goed was. Christelijk geloof en evolutie in 25 cruciale vragen.
De boekpresentatie was op 4 oktober 2019 aan de VU.

Bijbelstheologische reactie bij boekpresentatie 4 okt 2019.docxDownload

2020 – Derde cursus schepping en evolutie

Op 1 oktober 2019 startte de oudtestamenticus prof. dr. Mart-Jan Paul in samenwerking met NET Foundation en Logos Instituut een interactieve cursus over het thema ‘schepping en evolutie’. De online cursus is geschikt voor predikanten, docenten, studenten en gemeenteleden die meer willen weten over dit onderwerp.

Deze cursus maakt het mogelijk dat geïnteresseerden op een moderne manier zich stevig kunnen verdiepen in het onderwerp schepping en evolutie. Via de computer is het mogelijk om vanuit huis deel te nemen aan een diepgravende cursus.

Vanaf 2017 kwam het onderwerp ‘schepping en evolutie’ binnen het Gereformeerde en Evangelische Protestantisme nadrukkelijk op de kerkelijke agenda te staan. In korte tijd verschenen er diverse boeken. Zo ook het boek Oorspronkelijk van de cursusleider. Het onderwerp betreft niet alleen het verre verleden, maar heeft ook belangrijke gevolgen voor hedendaagse thema’s in kerk en maatschappij. Deze cursus wil helpen bij de bezinning en de deelnemers laten zien wat de kernpunten in de discussie zijn.

Prof. dr. Mart-Jan Paul: “De meerwaarde van de cursus is: het overzicht over de ontwikkelingen van de laatste jaren, de achtergronden en consequenties van de standpunten, en de uitwisseling van opvattingen met medestudenten.”

De cursus verloopt via afstandsonderwijs. Aan de hand van 12 leertaken, die elk ongeveer iets meer dan een dagdeel aan studie vragen (afhankelijk van de voorkennis), wordt het boek Oorspronkelijk behandeld. Deze leertaken, die ook nieuwe informatie bevatten, zijn vooral bedoeld om eigen kennis en inzicht te vergroten. Daarnaast zijn er forumdiscussies over de behandelde onderwerpen tussen de deelnemers en is het mogelijk daar verhelderingsvragen te stellen. De cursusleider doet daarin actief mee.

Het is mogelijk een eigen werkstuk te maken over een van de behandelde onderwerpen. Aan het einde van de cursus, die ongeveer vier maanden duurt, wordt een studieavond belegd waarbij de deelnemers, mits ze het werkstuk gemaakt hebben, een getuigschrift ontvangen.

Het inschrijven voor de cursus verloopt via de website van Logos Instituut. Opgeven voor de cursus kan via https://logos.nl/cursus-schepping-en-evolutie/.

Op 2 december 2019 startte de tweede cursus met dezelfde inhoud. DV eind augustus 2020 start de derde cursus.

Inschrijven kan nu reeds kan via deze pagina: https://logos.nl/cursus-schepping-en-evolutie/. Na aanmelding ontvangt u een bericht met daarin aanvullende gegevens over betaling en toegang.

2019: Oorspronkelijk. Overwegingen bij schepping en evolutie. Derde, aangevulde druk.

In een extra hoofdstuk worden de ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar beschreven. Bovendien zijn diverse zaken verduidelijkt (pagina’s 526-559).

Aandacht voor de opvattingen van John Walton, Gijsbert van den Brink, Jan H. Bemmel, Willem J. Ouweneel en Stuart Burgess.

2018 – The Earth and the Land

Een pdf met een overzicht van de inhoud:
Koorevaar-Paul – Earth and Land – overview

In the Bible, the land of Israel is more than a piece of ground. It is a theological symbol, because it was an essential part of Israel’s practice of its relationship with God.
We concentrate on the religious viewpoints, especially how the promised land can be seen from the Old and New Testament perspective.
Two additional chapters show the Jewish and Islamitic viewpoints.

This book has received the Franz Delitzsch Award 2018.