Tag archieven: leiderschap

2008 – Gezag in beweging

9085250269Pieter Boersema, Jan Hoek, Mart-Jan Paul, Maria Verhoeff (red.), Gezag in beweging. Kerkelijk leiderschap tussen tekst en context. Heerenveen: Protestantse Pers, 2008.

1) Met Simeon Folkertsma, ‘Bij de gratie Gods. De gezagsdragers in Deuteronomium 16:18-18:22’, in Gezag in beweging, 79-94.

2) ‘Van richters naar koningen: leiderschap in de boeken Samuel’, in Gezag in beweging, 127-143.

Dit artikel gaat in op specifieke instructies voor leidinggevenden in Israël, zoals die beschreven staan in Deuteronomium 16:18-18:22. Daar worden verschillende gezaghebbende functies gepresenteerd en nader bepaald. Het betreft rechters, griffiers, priesters, koningen en profeten. Deze personen gaven in diverse opzichten en op onderscheiden wijze leiding aan Israël en deden dit direct of indirect namens God: bij de gratie Gods. Omdat zij gezag hadden en dat ontleenden aan een hoger gezag kunnen wij ze ook ambtsdragers noemen.
In dit artikel onderzoeken we deze bepalingen tegen de achtergrond van het oude Nabije Oosten en tegen de achtergrond van de eerdere bijbelboeken. Daarmee proberen we het eigene van de genoemde functies of ambten helder te krijgen en tevens de flexibiliteit ervan in veranderende situaties. Daarna zoeken we naar de functie van deze bepalingen in de theologie van Deuteronomium. Ten slotte worden deze leiders met elkaar vergeleken en volgt er een hermeneutische poging de gevonden resultaten vruchtbaar te maken voor de huidige bezinning op ambt en gezag.

In de tijdsperiode van de boeken Samuel ervaart het volk Israël grote veranderingen in vormen van leiderschap: van de hogepriester en richter Eli tot het koningschap van David. De stammen krijgen een centraal gezag, doordat de periode van richters overgaat in die van het koningschap.
Dit artikel geeft eerst een inventarisatie van het optreden van leiders in de boeken Samuel. Daarbij gaat de aandacht uit naar typerende zaken in hun aanstelling, hun gezag en hun optreden, en ook naar de onderlinge relaties van de leiders. Daarna volgt een thematische behandeling van de resultaten, waarbij ook lijnen naar onze situatie worden getrokken.