Auteursarchief: M.J. Paul

2024: Mattheüs

Mattheüs. Bijbelverklaring met Joodse en archeologische achtergronden

Half september het manuscript ingeleverd bij uitgeverij Labarum in Apeldoorn. Verwachte verschijning voorjaar 2025.

In de verklaring van de hoofdstukken worden meermalen Joodse gebruiken en uitdrukkingen behandeld en komt ook andere informatie uit de periode rond de eerste eeuw naar voren. De extra informatie wordt aangeduid met het paragraafteken en doorlopend genummerd. In onderstaande lijst is ook het hoofdstuk vermeld waarin deze paragraaf staat. Het betreft:
§1 Het belang van een stamboom – h. 1
§2 Jezus de Messias – h. 1
§3 Jezus de Zoon van David – h. 1
§4 Joodse huwelijksgebruiken – h. 1
§5 Vervullen – h. 1
§6 Jezus als historische persoon – h. 1
§7 Herodes de Grote – h. 2
§8 Overpriesters – h. 2
§9 Schriftgeleerden – h. 2
§10 Opvattingen over de ster – h. 2
§11 Het koninkrijk der hemelen – h. 3
§12 De achtergrond van de doop in de Jordaan – h. 3
§13 Johannes en Qumran – h. 3
§14 Zoon van God – h. 3
§15 Jezus’ jeugd en het Joodse onderwijs – h. 3
§16 Visserij in het Meer van Galilea – h. 4
§17 Rabbi en volgelingen – h. 4
§18 Synagoge – h. 4
§19 Het karakter van de Bergrede – h. 5
§20 Hypocrieten of toneelspelers – h. 6
§21 Joodse gebeden – h. 6
§22 Heer en Heere – h. 7
§23 Wonderen – h. 8
§24 Israël en de volken – h. 8
§25 De Mensenzoon – h. 8
§26 Joodse begrafenisgewoonten – h. 8
§27 Demonische activiteit en exorcisme – h. 8
§28 Tollenaar – h. 9
§29 Jezus en Qumran – h. 9
§30 Het aantal van twaalf discipelen – h. 10
§31 Gehenna, hel en dodenrijk – h. 11
§32 Sabbat – h. 12
§33 De Knecht in het boek Jesaja – h. 12
§34 Gelijkenissen – h. 13
§35 Timmerman of aannemer? – h. 13
§36 Zegenen en lofprijzing bij het eten – h. 14
§37 Getallen – h. 14
§38 Het wassen van de handen voor het eten – h. 15
§39 Rein en onrein – h. 15
§40 Ekklesia, gemeente – h. 16
§41 Poorten van het dodenrijk – h. 16
§42 Binden en ontbinden – h. 16
§43 Een overwinnende Messias en een lijdende Messias – h. 16
§44 Romeinse en Tyrische munten – h. 17
§45 Vormen van slavernij – h. 18
§46 Echtscheiding – h. 19
§47 Handoplegging en zegening
§48 Israël en de kerk – h. 19
§49 Palmtakken – h. 21
§50 Een Joodse gelijkenis over twee soorten gasten – h. 22
§51 Herodianen – h. 22
§52 De komende wereld – h. 22
§53 De Tien Geboden – h. 22
§54 De stoel van Mozes en de mondelinge overlevering – h. 23
§55 De Talmoed over het gedrag van Farizeeën – h. 23
§56 Harde kritiek op tegenstanders – h. 23
§57 De toekomstige bekering van Israël – h. 23
§58 Jeruzalem in later eeuwen – h. 23
§59 De tempel in Jeruzalem – h. 24
§60 Visies op de uitleg van de rede op de Olijfberg – h. 24
§61 Joodse opvattingen over de periode voor de komst van de Messias – h. 24
§62 Josephus over tekenen voor de verwoesting van Jeruzalem – h. 24
§63 De drie grote feesten – h. 26
§64 Beenderkistjes van de Kajafas-familie – h. 26
§65 Viering van de Paschamaaltijd in de eerste eeuw – h. 26
§66 Het nieuwe verbond – h. 26
§67 Corruptie van de hogepriesters – h. 26
§68 Waken en Messiasverwachting in de Paasnacht – h. 26
§69 Joodse achtergronden van de vraag van de hogepriester – h. 26
§70 De status van het verhoor door het Sanhedrin – h. 26
§71 Pontius Pilatus – h. 27
§72 Kruisiging – h. 27
§73 Geseling – h. 27
§74 Kruisiging binnen ongeveer twaalf uur – h. 27
§75 Golgotha – h. 27
§76 Josephus en de Talmoed over Jezus – h. 27
§77 Zonsverduistering – h. 27
§78 Het voorhangsel – h. 27
§79 Veranderingen in de tempeldienst – h. 27
§80 De aardbeving tijdens de kruisiging – h. 27
§81 Het Omerfeest – h. 28
§82 Vrouwen als volgelingen en getuigen – h. 28
§83 De Nazareth-inscriptie over lijkroof – h. 28
§84 Drie-eenheid – h. 28

Het werk verschijnt in samenwerking met het Centrum voor Israëlstudies (www.hetcis.nl) , het lectoraat Joodse wortels van het NT, en drs. Kees de Vreugd van Christenen voor Israël.

2023 – Einleitung in das Alte Testament

Einleitung in das Alte Testament. Ein historisch-kanonischer Ansatz.
Walter Hilbrands – Hendrik J. Koorevaar (Hrsg.).

Giessen: Brunnen, 2023. TVG Lehrbücher. 1264 Seite.

Einleitung in das Alte Testament (brunnen-verlag.de)

Drie redacteuren die meehielpen: Geert W. Lorein, Siegbert Riecker en Mart-Jan Paul (S. 341, 455).

Bijdragen:
‘Geschichte und Entstehung des Kanons’ (289-312)
”Das Volk Israel im Land Goschen (Avaris)’ (572-575)
‘Die Amarna-Briefe’ (640-643)
‘Die Archäologie und das Königreich Davids’ (717-718)
‘Jesaja’ (819-843)
‘Jona’ (886-897)

Einleitung in das Alte Testament

 

 

2023 – Words of God – Romans 3

‘The Words of God: Perspectives on Romans 3:2 in Light of the Old Testament’, in: Let God Be True. Perspectives on Romans 3.
Edited by Jacobus Kok, Jermo van Nes, and Jeremy D. Otten.

Chapter 12, pages 253-270.
Dedicated to Martin Webber on the Occasion of his 70th Birthday.

Gorgias Biblical Studies 73.
Piscataway: Gorgias, 2023.

Gorgias Press. Let God Be True

Pdf: M.J. Paul – Words of God – FS Webber – 2023

Picture of Let God Be True

 

2010 – Pastoraat aan zieken

‘Tussen verzet en overgave – pastoraat aan zieke mensen’.

Hoofdstuk VI in H.C. van der Meulen (red.), Liefdevol oog en open oor. Handboek pastoraat in de christelijke gemeente. Zoetermeer: Boekencentrum, 1999, tweede druk 2001, derde druk 2004, vierde herziene druk 2010. Pagina’s 125-150.

Pdf: Pastoraat aan zieken – 2010

2023 – Bundel Inzicht. Wetenschap voor Gods aangezicht

Mart-Jan Paul, Wim de Vries, Benno Zuiddam en Jan van Meerten (red.), Inzicht. Wetenschap voor Gods aangezicht. Uitg. Labarum te Apeldoorn, 2023. 342 pagina’s.

Inhoudsopgave

  1. De aard van het Schriftgezag toegespitst op de historiciteit – dr. Piet de Vries                           
  2.  De historiciteit van Genesis 1-11 – dr. Mart-Jan Paul en dr. Hendrik Koorevaar
  3. De ene Schepper en de vele goden – dr. Mart-Jan Paul
  4.  Het Nieuwe Testament over de vroegste geschiedenis – dr. Gie Vleugels
  5. Hermeneutiek heeft uitleg nodig. Over Bijbelse, moderne en nieuwe hermeneutiek – dr. Pieter Boonstra
  6. Een Bijbels mensbeeld en de betekenis voor het onderwijs – dr. ir. Piet Murre
  7.  Het spreken van God in een ongelovige wereld: lessen van kerkvaders – dr. Benno Zuiddam
  8.  Fysico-theologie in de 18e eeuw: een terreinverkenning – dr. Kees de Pater
  9.  Een onschuldige gedachte? Bavincks omgang met de wetenschappen in het debat over schepping en evolutie – dr. Aart Goedvree
  10. Adam in het geding. Peilingen rond een actueel debat – dr. Maarten Klaassen
  11. ‘Geloof’ in de wetenschap. Over onbewezen vooronderstellingen – dr. Wim van Vlastuin
  12.  De kracht en de beperking van wetenschappelijke kennis. Wetenschapsbeoefening als een sociale praktijk – dr. ir. Henk Jochemsen
  13. Wiskunde en geloof in het spoor van Newton en Gödel – dr. ir. Kees Roos
  14. Fijnafstemming in het heelal. Hoe de kosmos door intelligent leven bewoond en gekend kan worden – dr. Mart de Groot
  15. Complexiteit van leven – dr. ir. Erik van Engelen
  16. Het genoom van de mens in het licht van de 21e eeuw: argument voor schepping – Peter Borger
  17. Biomimetica: het nabootsen van goddelijk ontwerp. Toepassing op de fotosynthese – dr. ir. Tjaart Krüger
  18. God als Eigenaar en de mens als rentmeester van de schepping – dr. ir. Wim de Vries

Beknopt register van trefwoorden
Personalia

De presentatie op 30 maart in Apeldoorn: Opname Boekpresentatie ‘Inzicht: Wetenschap voor Gods aangezicht’ op 30 maart 2023 – Fundamentum (oorsprong.info)

2022 – Circumcision of the heart

Circumcision of the heart in Deuteronomy 30:6

In: Andres J. Beck, Jos de Kock and Steven C. van den Heuvel (eds.), The Vitality of Evangelical Theology: Celebrating ETF Leuven at 40. Chapter 4, pages 42-52.
Leuven: Peeters, 2022.

Pdf: Paul – Circumcision of the Heart – Deut 30 – 2022

2022 – Met het oog op Israël

Het bestaan van Israël roept allerlei reacties en vragen op. Binnen de kerken wordt hier vooral sinds de stichting van de staat Israël in 1948 intensief over nagedacht. Christenen lezen veel over Israël in de Bijbel, maar heeft het huidige Joodse volk nog dezelfde status? Gelden Gods beloften nog steeds dit volk, of zijn ze bedoeld voor de christenen als het nieuwe volk van God? In deze bundel schrijven zeven predikanten uit vier kerkgenootschappen over deze vragen. De eerste drie bijdragen bieden een verhelderend overzicht van de vele opvattingen: in de kerkgeschiedenis, de dogmatiek en de Bijbeluitleg. Hierna volgen zeven Bijbelstudies, die laten zien hoe de standpunten concrete gevolgen hebben voor de Bijbeluitleg. Deze studies kunnen in kringverband aan de orde gesteld worden. De toegevoegde vragen helpen daarbij.

Onder redactie van dr. M. van Campen, dr. J. Hoek en dr. M.J. Paul; met medewerking van ds. J.H. Bonhof, ds. R. v.d. Kamp, ds. J.C. Overeem en ds. C. Sonnevelt.

Uitgeverij De Banier/Labarum te Apeldoorn, aug. 2022.

M.J. Paul, ‘De plaats van Israël in de uitleg van Bijbelgedeelten’, pp. 11-37
en de Bijbelstudie ‘Het nieuwe verbond (Jeremia 31:31-34)’, pp. 115-125.

2022 – Gaf God slechte wetten?

In Ezechiël 20:25-26 staat volgens de meeste vertalingen dat God slechte
wetten gaf, en regels die leidden tot de dood. Die uitspraak past niet goed in
de context. In de geschiedenis van de uitleg van deze verzen heeft dit geleid
tot vreemde conclusies. In dit artikel wordt voorgesteld de uitspraken te
lezen als retorische vragen. Dan versterken ze de strekking van het hoofdstuk.

Hoofdstuk in Vertalen is verrassen. Nieuwe vensters op bijbelse teksten
Redactie: Cor Hoogerwerf, Mirjam van der Vorm-Croughs en Matthijs de Jong
Ter gelegenheid van het afscheid van dr. Jaap van Dorp als vertaler
bij het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
© 2022 Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap, Haarlem/Antwerpen
Gaf God slechte wetten? Ezechiël 20:25-25, pagina’s 309-320.

Tekst beschikbaar in pdf: FS Jaap van Dorp – M.J. Paul – Ezechiël 20 – pdf

2022-New Covenant in Jeremiah 31

‘The New Covenant in the Context of the Book of Jeremiah’,

in Hans Burger, Gert Kwakkel, Michael Mulder (eds.), Covenant: A Vital Element of Reformed Theology: Biblical, Historical and Systematic-Theological Perspectives, 124-45. SRT 42. Leiden: Brill, 2022.

Amidst many condemnations and warnings, the prophet Jeremiah announces a new covenant (31: 31–34). This new covenant fulfills an important role in the New Testament and in Christian theology. The purpose of this article is to establish what this passage means within the context of the book of Jeremiah and from that basis to look at how the new covenant has been handled within theological circles.
This article begins with a discussion of the structure of the book of Jeremiah (section 2), of chapters 30–33 (section 3) and of 31: 31–34 (section 4). After this, the meaning of the word ‘covenant’ will be dealt with (section 5). Five aspects of the new covenant will then be addressed: the recipients (section 6), the law in the hearts (section 7), the knowledge of YHWH (section 8), forgiveness (section 9), and the future (section 10). We move on to a discussion of the new perspective of the covenant (section 11) and address particular issues in the relationship between exegesis and systematic theology (section 12).

According to the agreement with Brill this is the final manuscript version.
Pdf:  2022 – 05_Paul_New_Covenant_Jeremiah_31.docx

2021-Leven na de dood in OT

‘Recente visies op het leven na de dood in het Oude Testament’, Theologia Reformata 64 (2021) 338-355.

Pdf van manuscript: Paul – Leven na de dood – TR – dec 2021

Velen denken dat de Israëlieten in de tijd van het Oude Testament een negatieve visie hadden op het leven na de dood. Alleen in de laatste Bijbelboeken zouden enige uitzonderingen staan.
De laatste jaren verschijnen er publicaties met een andere visie. In dit artikel wordt een overzicht geboden over de veranderingen in de afgelopen twintig jaar.
Daarbij wordt aandacht gegeven aan de sjeool en aan de gevonden grafgiften. Tevens worden de begrippen ‘ziel’ en ‘geest’ besproken, evenals de opvattingen over het goddelijke gericht na de dood.

Usually, it is assumed that the Israelites had a negative view of the afterlife in the Old Testament, with some exceptions in the later texts. In several recent publications, in the last twenty years, changes are made. In this article, these new visions are described and to some extent evaluated. Important questions are: What does the word sheol mean and is it the destination of believers? How can we interpret the many gifts for the deceased found in burial places in Israel? Related to the view on life after death, is the view of the nature of man. What is the meaning of nefesh (soul) and ruaḥ (spirit)? And how do we have to view God’s judgment: only in this life or also after death?
This article gives an overview of recent approaches, without going into detailed exegesis. The goal is to stimulate further research on this subject, which is also related to the study of the New Testament, Anthropology and Judaism.

2021 – Stem uit de hemel

Een stem uit de hemel. Gods spreken in de Bijbel en in onze tijd

Dr. Mart-Jan Paul en dr. Jan Hoek

In de Bijbel staat honderden keren dat God sprak tot mensen. Gebeurde dat letterlijk en welke middelen gebruikte Hij? Wat betekent dit voor het gezag en de uitleg van de Schrift? Over dit belangrijke onderwerp is slechts weinig gepubliceerd.
God is blijven spreken tot mensen nadat de Bijbel afgerond was. In de loop van de geschiedenis hebben allerlei personen zich beroepen op de leiding van Gods Geest en op dromen en visioenen. Ook in onze tijd spreken mensen over Gods leiding van hun leven, al of niet op grond van Bijbelteksten. Predikanten leggen het Woord van God uit, maar in welke mate kunnen zij namens God spreken, vooral in concrete situaties?

Uitg. Labarum te Apeldoorn, oktober 2021.

Inhoud

Deel A. Gods spreken in de Bijbel 18

  1. Inleiding en vraagstelling 19
  2. Gods spreken in het boek Genesis 29
  3. Zichtbare hemelse boodschappers 49
  4. Een stem uit de hemel 66
  5. Mozes en de profeten 73
  6. Dromen 87
  7. Visioenen 98
  8. Het spreken door de Geest 114
  9. Bijzondere middelen 125
  10. Gehoorzaamheid aan Gods spreken 134
  11. Spreken in schepping en geschiedenis 146
  12. Symbolen en rituelen 155
  13. Spreken door schriftelijke weergave 163
  14. Gebruikte uitdrukkingen 174
  15. Het spreken van goden in het Nabije Oosten 183
  16. Apocriefen en pseudepigrafen 191
  17. Betrouwbaarheid en vrijheid van vormgeving 201
  18. Moderne wetenschappelijke verklaringen 210
  19. Consequenties voor de uitleg 219

Deel B. Geloven in God die spreekt 235

  1. Het wonder van Gods openbaring 237
  2. Het geschenk van de Heilige Schrift 271
  3. Luisterend leven bij het Woord 331
  4. Gods velerlei spreken 358

Literatuur 385
Beknopt register van bijbelteksten 407
Beknopt register van onderwerpen 409
Beknopt register van personen 413

2021 – Mozes over toekomst van Israël

Mozes neemt afscheid en houdt in Deuteronomium een indringende toespraak. Hij waarschuwt en bemoedigt. Aan het eind van het boek komen zegeningen en vervloekingen. Mozes verwacht dat het volk een keer ongehoorzaam zal zijn en door God gestraft zal worden. Toch verbreekt God de relatie niet. Volgens Deuteronomium 30:1-10 komt er bekering van het volk.
In de lezing komt ook naar voren dat latere profeten spreken over vernieuwing van het hart en vernieuwing van het verbond.

De gebruikte PowerPoint: Nijkerk – CvI – Toekomst Israel in Deut – 21 april 2021

2021 – Joodse achtergrond Bergrede

Jezus heeft op een berg een uitgebreide toespraak gehouden. Deze Bergrede staat opgetekend in Mattheüs 5-7. Daarin geeft de Heiland richtlijnen hoe Hij gediend wil worden. Deze boodschap wordt echter op veel verschillende manieren uitgelegd. Allerlei christenen vinden de voorschriften te idealistisch en leggen ze naast zich neer. In deze lezing belicht ik achtergronden, mede vanuit Joodse verklaringen. Want een deel van onze misverstanden heeft te maken met het feit dat we de Joodse achtergrond van het Evangelie naar Mattheüs te weinig kennen.
De lezing gaat vooral over hoofdstuk 5. De uitleg wil ik toespitsen op een lastige tekst aan het eind van dit hoofdstuk, de oproep om volmaakt te zijn (5:48). Er zijn goede redenen om aan te nemen dat die vertaling niet correct is. Meer zicht op de Joodse achtergrond kan ons helpen bij het begrijpen van de radicale uitspraken in de Bergrede.

De gebruikte PowerPoint (inclusief literatuur): Nijkerk – Bergrede – 20 okt 2021

2019 – Was Adam een historische persoon?

Hoofdstuk 9. Was Adam een historische persoon?

In: William den Boer, René Fransen en Rik Peels (red.), En God zag dat het goed was. Christelijk geloof en evolutie in 25 cruciale vragen. Kampen: Summum Academic, 2019. Pagina’s 137-150.

Probleemstelling
Nadat eeuwenlang het historisch bestaan van Adam en Eva en hun schepping als afzonderlijke daad van God aangenomen was in joodse en christelijke kringen, ontstonden er in de negentiende eeuw allerlei bedenkingen. Dit had vooral te maken met de opkomst van de historisch-kritische methode en de late datering van de bronnen die in Genesis gebruikt zouden zijn. De verhalen in Genesis zouden sterk beïnvloed zijn door de eigen ervaringen van de Israëlitische auteurs in de tijd van de koningen en de ballingschap. Een tweede reden vormde de opkomst van de evolutietheorie: als de mens afstamt van dieren, zoals Charles Darwin vanaf 1871 betoogde, is dit moeilijk in overeenstemming te brengen met de vertelling in Genesis. Deze problemen hebben gezorgd voor een grote variatie aan voorstellen om de figuren van Adam en Eva minder letterlijk en historisch op te vatten, waarbij de nadruk meer ligt op de algemene boodschap voor ons. Ook ligt tegenwoordig veel nadruk op het onderzoek naar de literaire genres. Dit artikel bevat een beknopte opsomming en een evaluatie van dergelijke voorstellen. Die vergelijk ik vooral met de strekking van het boek Genesis en met verwijzingen in andere Bijbelboeken naar (de schepping van) Adam.

Paul – Historische Adam – 2019

2017 – The Meaning of the New Covenant (Jer 31)

The Meaning of the New Covenant (Jeremiah 31) for Israel and the Church

Paper at BEST-conference on the covenant, Apeldoorn – 30 March 2017 (not published)

In Jeremiah 31 a new covenant is announced. Because Jewish and Christian theologians differ in their interpretation of this, I discuss this new covenant in the context of the Book of Jeremiah and study the references to it in the New Testament.
Next to Jewish and Christian interpretations, also the perspective of Messianic Jews on this subject is considered. How do these groups consider their involvement in the new covenant?

MJPaul – The New Covenant (Jeremiah 31) for Israel and the Church – 2017

2021 – Archeologische geschiedenis van Jeruzalem

Een video over de geschiedenis van Jeruzalem en van de tempel.

Wat is er door opgravingen bekend? Hoe zag Jeruzalem er in de tijd van David uit? Waar bouwde hij zijn paleis? Hoe oud zijn de muren van Jeruzalem? Hoe zit het met de watertunnels van Hizkia en waar hebben de Romeinen de tempelschatten gelaten? Over de tempel gesproken: een goudschat uit de zevende eeuw wijst waarschijnlijk op een poging de tempel te herbouwen… Ga mee op een ontdekkingstocht door de geschiedenis van de eeuwige stad.

Opgenomen op 19 januari 2020: https://www.youtube.com/watch?reload=9&v=F0YBs-GQ0kg&feature=emb_title

 

2020 – Messiasverwachting in boek Jesaja

Een video over de Messiasverwachting in het boek Jesaja, en daarbij de betekenis van de profetieën voor Israël.

De lezing betreft de belofte van kinderen die geboren zullen worden (Jes. 7-11) en de betekenis van de Knecht van JHWH. Van belang zijn de tweevoudige roeping ten opzichte van Israël en de volken (Jes. 42:6; 49:6), de lijdende Knecht en ook de boodschapper die met de Geest vervuld is (Jes. 61). Hoe komt het dat de Joodse uitleg van de lijdende Knecht gewijzigd is in de middeleeuwen?

Opname 20 oktober in Nijkerk: https://www.youtube.com/watch?v=lv6GHpkcmlo